2023 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატები

ნობელის კომიტეტის ცნობით, 2023 წელს მშვიდობის ნობელის პრემიისთვის 351 კანდიდატი იბრძვის. ჯილდოს მთელი ისტორიის მანძილზე მხოლოდ 2016 წელს იყო წარდგენილი – 376 კანდიდატი. ჯილდოს ნომინანტთა ვინაობა ჯილდოს მინიჭებიდან 50 წლის განმავლობაში საიდუმლოდ ინახება, მაგრამ ზოგჯერ ზოგიერთი მათგანი ცნობილი ხდება.

2023 წელს კანდიდატები იყვნენ უკრაინის პრეზიდენტი ვლადიმერ ზელენსკი, რუსი ოპოზიციონერები ალექსეი ნავალნი, ვლადიმერ კარა-მურზა, პაველ ჩუპრუნოვი. გამარჯვებული ირანელი უფლებადამცველი ნარგეს მოჰამადი იყო, რომელიც ქალთა უფლებების მომხრეა და ხელისუფლებამ დააპატიმრა. ირანის ხელისუფლებამ ქალებისთვის სიკვდილით დასჯისა და სავალდებულო ჰიჯაბის მწვავე მოწინააღმდეგე 13-ჯერ დააკავა. 2021 წლიდან მოჰამედი ევინის ციხეში იმყოფება. მას სულ 31 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიესაჯა.

მას პატივი მიაგეს „ირანში ქალების ჩაგვრის წინააღმდეგ ბრძოლისა და ყველასთვის ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლების ხელშეწყობისთვის“. 2023 წლის ნობელის პრემია მშვიდობის დარგში მის შვილებს ალი და კიანა რაჰმანიებს გადაეცათ.

WATCH LIVE: The 2023 Nobel Peace Prize award ceremony from Oslo.
 
Where are you watching from?
 
Production: NRK (Norsk Rikskringkasting AS) https://t.co/nRHvUedk2F#NobelPeacePrize #NobelPrize

— The Nobel Prize (@NobelPrize) December 10, 2023

ჯილდოების დამფუძნებლის, ალფრედ ნობელის ანდერძის თანახმად, ნობელის მშვიდობის პრემია ნორვეგიის ნობელის კომიტეტს 1901 წლიდან ანიჭებს. ნობელს არ დაუტოვებია ახსნა, თუ რატომ უნდა მიენიჭოს მშვიდობის პრემია ნორვეგიის კომიტეტმა, ხოლო დანარჩენი ოთხი პრემია შვედეთის კომიტეტებმა გადასცეს. ნორვეგიის ნობელის კომიტეტი შედგება ხუთი წევრისაგან, რომლებსაც ნორვეგიის პარლამენტი 6 წლის ვადით ნიშნავს. თუმცა ეს არ არის მოთხოვნა, კომიტეტის ყველა წევრი ნორვეგიელი იყო.

საინტერესოა ნობელის პრემიისა და თავად ნობელის შესახებ: