გამოქვეყნდა რუსეთსა და უკრაინას შორის 2022 წლის სამშვიდობო შეთანხმებების პროექტი

სამშვიდობო შეთანხმებების პროექტები, რომლებიც რუსეთის ფედერაციასა და უკრაინას შორის განიხილებოდა 2022 წლის აპრილში, სტამბოლში, 2022 წლის 15 აპრილს, The Wall Street Journal-მა გამოაქვეყნა.

დოკუმენტი ორმა ქვეყანამ განიხილა დელეგაციებს შორის მოლაპარაკებების შემდეგ, რომელიც გაიმართა მარტის ბოლოს და 2022 წლის 15 აპრილს, ანუ ბრიტანეთის ყოფილი პრემიერ-მინისტრის ბორის ჯონსონის ვიზიტის შემდეგ, რომელსაც ბრალად ედება ბრალი. შეთანხმებები. პროექტი მოიცავდა უკრაინის ვალდებულებას, უარი თქვას ნატოში გაწევრიანებაზე და შეინარჩუნოს ნეიტრალური სტატუსი, მაგრამ აკრძალა უკრაინის გაწევრიანება. ევროპა დოკუმენტი არ შეიცავდა.

დოკუმენტში ასევე ნათქვამია უკრაინის ჯარის შემცირებაზე თუმცა, გარკვეულ ზომამდე, მხარეებს განსხვავებული ხედვები ჰქონდათ ამ საკითხთან დაკავშირებით:

1. რუსეთმა დაჟინებით მოითხოვა 85 ათასი სამხედრო მოსამსახურე, 342 ტანკი, 519 საარტილერიო იარაღი.
2. უკრაინა დათანხმდა 250 ათას სამხედრო მოსამსახურეს, 800 ტანკს და 1900 საარტილერიო ერთეულს.

დოკუმენტში გათვალისწინებული და უკრაინაში უცხოელი სამხედრო პერსონალისა და იარაღის განლაგების აკრძალვარაკეტის ჩათვლით.

სამშვიდობო შეთანხმებების პროექტში შედიოდა ანექსირებული ყირიმის შენარჩუნება რუსეთის კონტროლის ქვეშ, უკრაინის მიერ მასზე სუვერენიტეტზე ფორმალური უარის თქმის გარეშე. დონეცკისა და ლუგანსკის რეგიონების იმ ნაწილების მომავალი, რომლებიც 2022 წლის 24 თებერვლამდე რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფებოდნენ, ორი ქვეყნის პრეზიდენტებს შორის მოლაპარაკებების დროს უნდა განისაზღვროს. დოკუმენტში არ იყო საუბარი რუსეთის მიერ ოკუპირებული სხვა ტერიტორიების სტატუსზე – მანამდე არაერთხელ იყო ნათქვამი, რომ ითვალისწინებდა იქიდან რუსული ჯარების გაყვანას და ტერიტორიების უკრაინის კონტროლის ქვეშ დაბრუნებას.

რუსეთმა წამოაყენა მთელი რიგი მოთხოვნები, რომლებსაც უკრაინა არ დაეთანხმა. ეს იყო დაახლოებით უკრაინაში რუსული ენის ოფიციალური გამოყენების გაფართოებაზე, უკრაინაში სავარაუდო ომის დანაშაულებებზე გამოძიების შეწყვეტისა და ყველა სანქციების გაუქმების შესახებ. კიევი ასევე არ დათანხმდა, რომ უკრაინის უსაფრთხოების გარანტირებულ რომელიმე ქვეყანას (რომელშიც უნდა შედიოდა რუსეთი) ექნებოდა ვეტოს უფლება: უკრაინას სჯეროდა, რომ ამით რუსეთის ხელები გაათავისუფლებდა ახალ აგრესიას მომავალში.

WSJ ამტკიცებსᲠა მოლაპარაკებები 2022 წლის ივნისამდე გაგრძელდა და უკრაინის ინიციატივით დასრულდა. მოსკოვი ადრე აცხადებდა, რომ მოლაპარაკებები აპრილში დასრულდა.

ამ პუბლიკაციის კომენტირებისას კრემლის სპიკერმა დიმიტრი პესკოვმა განაცხადა, რომ მოსკოვს არ სურს დოკუმენტის გასაჯაროება და რომ ახლა, თუ სამშვიდობო მოლაპარაკებები განახლდება, რუსეთის პირობები განსხვავებული იქნება – მას შემდეგ, რაც მან გამოაცხადა ოთხი უკრაინის რეგიონის ანექსია. უკრაინის ხელისუფლება პუბლიკაციაზე კომენტარს არ აკეთებს.

ორივე მხარემ ადრე აღიარა, რომ შესაძლო სამშვიდობო შეთანხმების პირობები განიხილებოდა სტამბულში და სტამბულის მოლაპარაკებებიდან გარკვეული პერიოდის შემდეგ. რუსეთის ხელისუფლებამ უკრაინა და მისი დასავლელი მოკავშირეები, განსაკუთრებით დიდი ბრიტანეთი შეთანხმებების დარღვევაში დაადანაშაულა.

2023 წლის ნოემბერში უკრაინის დელეგაციის ხელმძღვანელმა დავით არახამიამ უკრაინულ ტელეარხ „1+1“-თან ინტერვიუში განაცხადა, რომ მოსკოვის მთავარი მოთხოვნა უკრაინის ნეიტრალიტეტია. მისი თქმით, უკრაინულმა მხარემ უარი თქვა შეთანხმებაზე ორი მიზეზის გამო. უპირველეს ყოვლისა, ამისთვის აუცილებელი იყო ქვეყნის კონსტიტუციის შეცვლა, რადგან ის ასახავს უკრაინის ნატოში გაწევრიანების სურვილს. მეორეც, უნდობლობა რუსული მხარის მიმართ, რომ ის შეასრულებს შეთანხმებას: „ეს შეიძლება გაკეთდეს მხოლოდ უსაფრთხოების გარანტიების არსებობის შემთხვევაში“.

არახამიამ დასძინა ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრმა ბორის ჯონსონმა, რომელიც იმ დროს კიევში ჩავიდა, ურჩია უკრაინას, ხელი არ მოაწეროს არაფერს და „უბრალოდ იბრძოლოს“. თუმცა, მანაც და თავად ჯონსონმაც უარყვეს რუსული ინტერპრეტაცია და განაცხადეს, რომ საქმე არანაირ მითითებებს არ ეხება და მოლაპარაკებების შეწყვეტის გადაწყვეტილება თავად უკრაინის ხელისუფლებამ მიიღო.

რუსული ჯარები, მარტის ბოლოს სტამბოლში მოლაპარაკებების შემდეგ, გაიყვანეს კიევიდან და ჩრდილოეთ უკრაინიდან. რუსულმა მხარემ ეს განმარტა, როგორც კეთილგანწყობის ჟესტი. კიევზე შეტევა შეჩერდა იმ დროისთვის, როდესაც ჯარები გაიყვანეს.

მოლაპარაკებები ფაქტობრივად შეჩერდა 2022 წლის ზაფხულამდე. 2022 წლის ნოემბერში უკრაინის პრეზიდენტმა ვლადიმერ ზელენსკიმ წარმოადგინა ათპუნქტიანი გეგმა – „მშვიდობის ფორმულა“. კერძოდ, ის ითვალისწინებს, რომ მოსკოვთან ნებისმიერი მოლაპარაკება შეიძლება დაიწყოს მხოლოდ მის მიერ ოკუპირებული ყველა ტერიტორიის, მათ შორის ანექსირებული ყირიმის დაბრუნების და ყველა ოკუპირებული რეგიონიდან ჯარების გაყვანის შემდეგ. პრეზიდენტის ბრძანებულებით უკრაინაში ვლადიმერ პუტინთან პირადად მოლაპარაკება აკრძალულია.

Source link