შეშის კვამლი, რომელსაც ბერძნები გასათბობად იყენებენ, სუნთქვას ართულებს

ყვითელ შუქში გაჟღენთილი საღამოს ათენის გასეირნება გამვლელს სასიამოვნო მომენტებს მოუტანს… და მხოლოდ ქალაქში გაშლილი კვამლის საფარი მსუბუქ გაკვირვებას გამოიწვევს. ცეცხლი? დაწვა? პროტესტი? ამ ქალაქში შეგიძლიათ ელოდოთ ყველაფერს. და მხოლოდ ამის შემდეგ, გარკვეული პერიოდის შემდეგ, მოდის სწორი გამოცნობა – ბუხრის კვამლი.

ექსპერტების აზრით, ათენის მაცხოვრებლები მეტროპოლიაში ჰაერის ხარისხის კუთხით 30 წელია “უკან გადააგდეს”. ევროპული გარემოს სააგენტოს ყოველწლიური ანგარიშის მიხედვით, ბუხრებისა და შეშის ღუმელების კვამლი, ისევე როგორც მანქანების დამაბინძურებლები, დიდწილად პასუხისმგებელია საბერძნეთში წელიწადში 10,000 ნაადრევ სიკვდილზე. ხმელთაშუა ზღვის ქვეყანა მე-3 ადგილზეა ევროპაში ჰაერის დაბინძურების გავლენა დიაბეტზე (60,7 YDL 100000 მოსახლეზე) და მე-16 ადგილი ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების მიხედვით (35,5 YDL 100000 მოსახლეზე).

ნამდვილი სიცივე ჯერ არ მოსულა, მაგრამ საბერძნეთის მაცხოვრებლები გათბობის საჭიროებას გრძნობენ. რა თქმა უნდა, გამოვრიცხავთ მათ, ვინც წელს, წმინდა ფინანსური მიზეზების გამო, უფრო თბილ წინდებს ჩაიცვამს და შალის საბანს შემოახვევს. დანარჩენები, დიზელის საწვავზე დაზოგვით, სახლებს შეშით ათბობენ. ზოგი ბუხარში ანთებს ცეცხლს, ზოგი ღუმელში.

ბერძნული შენობები, რომლებიც არ არის ადაპტირებული სიცივისთვის, ძალიან თხელია და იყინება ტემპერატურის პირველი ვარდნისას. აქედან გამომდინარეობს ინტენსიური გათბობა. მართალია, ნახშირბადის ნაერთები, როგორც წვის პროდუქტი, რომელიც ატმოსფეროში გადის, საერთოდ არ არის სასარგებლო. ქვემოდან დაბინძურებული ჰაერის სიმძიმე თითქმის არ იგრძნობა, მაგრამ 500-1000 მეტრის სიმაღლეზე მიკროსკოპული ჭვარტლის ნაწილაკები ნამდვილად ართულებს სუნთქვის პროცესს. ბერძენი მეცნიერები განგაშის ზარს აცხადებენ და ამბობენ, რომ წვიმასთან ერთად წვის პროდუქტები ქმნიან მართლაც მახრჩობელ ატმოსფეროს.

PM 2.5 საშუალო დღიური დონე 2024 წლის იანვრის დასაწყისში ათენში არის 10-15 მკგ/მ.^3, პიკური მნიშვნელობებით 25 მკგ/მ-მდე³რაც ნორმაზე 4-ჯერ მეტია.

ათენის ობსერვატორიის გარემოსდაცვითი კვლევისა და მდგრადი განვითარების ინსტიტუტის მკვლევარის, ნიკოს მიქალოპულოსის თქმით, ამ ნაწილაკების ძირითადი წყაროები ადამიანის საქმიანობიდან მოდის. “ასევე არის ნაწილი, რომელიც ბუნებრივად წარმოიქმნება, ბუნებრივად, მაგრამ მისი უმეტესი ნაწილი მოდის ადამიანებისგან. ძირითადად ეს არის წვა, მაგალითად, მრეწველობაში, მანქანებში, გამხსნელების გამოყენებით და ა.შ.” მიუხედავად იმისა, რომ ათენში ჰაერი არ არის „კრისტალურად სუფთა“, მიკრონაწილაკების შემთხვევაში გაუმჯობესება მნიშვნელოვანია და ეს განპირობებულია სამი ძირითადი მიზეზით: „პირველ რიგში, დეინდუსტრიალიზაცია, რომელიც მოხდა ათენში, ანუ ის ფაქტი, რომ დიდი ინდუსტრიები წავიდნენ და ათენის ირგვლივ აღარ არის ენერგიის წარმოება და სამრეწველო აქტივობა მეორე მიზეზი არის ყველა შესრულებული პროექტი, როგორიცაა მეტრო და მესამე ის, რომ ძველი ავტოპარკი შეჩერდა და მას ახალი მანქანები ანაცვლებენ. დაბალი ემისიებით“.

მიღწეული პროგრესის მიუხედავად, ზამთრის თვეებში ჰაერის ხარისხის გაუარესების ნიმუში რჩება: „ათენში დიდი პრობლემა კვლავ ზამთარია. ათენში ზაფხულში, როგორც ჩვენ ვაკვირდებით ჩვენს გაზომვებს, მნიშვნელობები ეცემა 10 მკგ/მ3-ზე ქვემოთ. და იარეთ 9-ის გარშემო, რაც ითვლება ერთ-ერთ ძალიან კარგ მნიშვნელობად.დიდი პრობლემაა ზამთარი, როცა მაჩვენებლები აღემატება 20 მკგ/მ3-ს, ფაქტობრივად, ისინი 20-25 მკგ/მ3-ის ფარგლებშია, ძირითადად გათბობის გამო. განსაკუთრებით ბუხრები.

სიტუაცია NO²ნორმის 2 მგ/მ ³, ათენში რეგულარულად აღემატება 72-100 მგ/მ დონეს ³ჩვეულებრივზე 13-20-ჯერ მეტი.

ბუხრები იმდენ ადამიანს კლავს, რამდენიც მანქანის გამონაბოლქვი

ევროპის გარემოს სააგენტოს ცნობით გარემო2021 წელს 27 ქვეყანაში ევროპა ჰაერის დაბინძურების გამო 500 000 ადამიანი ნაადრევად დაიღუპა. ეს გამოწვეული იყო PM 2.5 წვრილი ნაწილაკების ზემოქმედებით, რომლებიც აღემატებოდა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის რეკომენდებულ დონეს 5 მიკროგრამი ჰაერის კუბურ მეტრზე.

ბერძნების ჯანმრთელობაზე ჰაერის დაბინძურების გავლენის შესახებ ახალი მონაცემები მომდინარეობს ევროპის გარემოს დაცვის სააგენტოს ყოველწლიურ ანგარიშში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა. ანგარიშის მიხედვით, რომელიც მოიცავს 2020 წელს, საბერძნეთში ნაადრევად დაიღუპა 8800 ადამიანი ატმოსფეროში ნაწილაკების დონის მატების გამო, დაახლოებით 1900 აზოტის დიოქსიდის კონცენტრაციის გაზრდის გამო და 920 ოზონის ჭარბი დონის გამო. ამ ნივთიერებების მაქსიმალური მნიშვნელობებია 5 მკგ/მ3 შეჩერებული მიკრონაწილაკებისთვის, 10 მკგ/მ3 აზოტის დიოქსიდისთვის და 70 მკგ/მ3 ოზონისთვის.

საბერძნეთის ურბანულ ცენტრებში ჰაერის დაბინძურების ძირითადი წყაროა მოძრაობა და გათბობა. „ზამთარში ყველაზე მნიშვნელოვანი წყაროა გათბობა, კერძოდ, ბიომასის წვა, ანუ ბუხრები და ღუმელები“, განმარტავს ნიკოს მიხალოპულოსი, ათენის ეროვნული ობსერვატორიის გარემოსდაცვითი კვლევის ინსტიტუტის დირექტორი. – ეს ფენომენი 15 წლის წინ, ფინანსური კრიზისის დასაწყისში გაჩნდა და დღემდე ძლიერია. ბიომასის დაწვით დაბინძურებამ დაგვიბრუნდა 35 წლის წინანდელ დაბინძურების დონემდე, ზოგიერთ ქალაქში აზიის ქვეყნებთან შედარებით. ვშიშობ, რომ წელს კიდევ უფრო გაუარესდება მდგომარეობა, რადგან მაზუთში ფული არ აქვთ, ისევ შეშაზე გადავიდნენ“.

Source link