სოციოლოგები რუსეთიდან ახალი მიგრანტების პოლიტიკურ შეხედულებებში განსხვავებების შესახებ

რუსეთის ფედერაციიდან ახალ მიგრანტებს, როგორც გერმანელმა სოციოლოგმა ZOiS-მა აჩვენა, სერიოზული განსხვავებები აქვთ პოლიტიკურ შეხედულებებში.

რუსი ახალი მიგრანტები

ხუთ ქვეყანაში ჩატარებული გამოკითხვებით აღმოჩნდა, რომ რუსეთის ფედერაციიდან მიგრანტები ძალიან ჰეტეროგენული საზოგადოებაა. რუსეთის 800-900 ათასი მოქალაქიდან, რომლებმაც დატოვეს სამშობლო 2022 წლის თებერვალში რუსეთის მიერ უკრაინაში შეჭრის შემდეგ თვეებში, დაახლოებით 650 ათასი, ექსპერტების აზრით, ახლა საზღვარგარეთ რჩება.

ეს საკმაოდ მობილური ჯგუფია – ზოგმა უკვე დატოვა თავისი თავდაპირველი საცხოვრებელი ქვეყანა, ზოგმა არ გადაუწყვეტია რამდენ ხანს დარჩება საზღვარგარეთ, სადაც ყოფნის პირობები ზოგჯერ მათთვის რთულია.

ბერლინის აღმოსავლეთ ევროპისა და საერთაშორისო კვლევების ცენტრის უახლესი ანგარიში, რომელიც მომზადებულია ფელიქს კრავაჩეკისა და გვანდოლინ სასეს მიერ, განიხილავს პოლიტიკურ შეხედულებებს. ახალი რუსი მიგრანტები, რომლებიც ცხოვრობენ საქართველოში, სომხეთში, თურქეთში, ყაზახეთსა და ყირგიზეთში.

გამოკითხვაში მონაწილეობდა დაახლოებით 1000 რესპონდენტი სომხეთში, საქართველოსა და თურქეთში, ხოლო 600 ყირგიზეთსა და ყაზახეთში. კვლევა ეფუძნება პერსონალურ ინტერვიუებს 4300 რუსთან, რომლებმაც დატოვეს ქვეყანა, როგორც 2022 წლის თებერვლის შემდეგ, ასევე უფრო ადრე. გამოკითხვა 2023 წლის ზაფხულში ჩატარდა. გამოცემა DW ეუბნება მისი ძირითადი შედეგების შესახებ.

მოხსენების ავტორები აღნიშნავენ, რომ არსებობს ტენდენცია „რუსეთიდან ახალი ემიგრანტები განიხილონ როგორც პოტენციური ოპოზიცია ემიგრაციაში“. ზოგიერთი მათგანი რეალურად ეწევა ოპოზიციურ ან ომის საწინააღმდეგო აქტივობებს, ზოგი ღიად უჭერს მხარს კრემლს, ზოგი კი გაჩუმებას ამჯობინებს.

მათი მნიშვნელოვანი ნაწილი, ვინც დატოვა რუსეთის ფედერაცია უკრაინაში შეჭრისთანავე, რა თქმა უნდა, შეიძლება კლასიფიცირდეს როგორც ომისა და კრემლის მოწინააღმდეგეები, მაგრამ ეს გაცილებით ნაკლებად ეხება მიგრაციის შემდგომ ტალღებს, ამბობენ ZOiS-ის თანამშრომლები. და ჯერ კიდევ გაურკვეველია, დარჩებიან თუ არა მეტი ოპოზიციურად განწყობილი რუსი მიგრანტი პოლიტიკურად აქტიური საზღვარგარეთ.

მოხსენებაში ნათქვამია, რომ ახალი მიგრანტები ჰეტეროგენული საზოგადოებაა, როგორც მთლიანობაში, ასევე თითოეულ ცალკეულ მასპინძელ ქვეყანაში. ფელიქს კრავაჩეკი ხაზს უსვამს, რომ ისინი „არ უნდა განიხილებოდეს როგორც ერთიან ჯგუფად, განსაკუთრებით ლიბერალების (რუსეთიდან) დიდი გამოსვლის გაგებით“. კვლევამ გამოავლინა „ახალი მიგრანტების პოლიტიკური შეხედულებებისა და სოციალურ-ეკონომიკური მახასიათებლების ფართო სპექტრი“ და დიდი განსხვავებები მათ შეფასებებში რუსეთის ფედერაციის უკრაინასთან ომის შესახებ.

ასეთი მრავალფეროვნების გათვალისწინებით, ZOiS თვლის, რომ „სავარაუდოა, რომ მიგრანტები გაერთიანდნენ ახალი ყოვლისმომცველი იდეის გარშემო, რომელიც აერთიანებს რუსებს საზღვარგარეთ“, მაგრამ ისინი არ გამორიცხავენ, რომ იდენტობის საერთო გრძნობა გაჩნდეს, რომელიც დაკავშირებულია კონკრეტულ საცხოვრებელ ადგილებთან და გამოცდილებასთან. . ამავდროულად, სხვადასხვა ქვეყანა იზიდავს რუსი მიგრანტების სხვადასხვა ჯგუფს – შესამჩნევი განსხვავებებით ასაკის, განათლების დონის, დასაქმების სექტორში და წინა საცხოვრებელ ადგილს შორის.

სომხეთს აქვს ხელსაყრელი პირობები პოლიტიკური ქმედებებისთვის

საქართველო და სომხეთი, როგორც კვლევამ აჩვენა, ახალგაზრდა და განათლებული მიგრანტების დიდ წილს იკავებს. მათი უმეტესობა სანქტ-პეტერბურგიდან და მოსკოვიდან ჩამოვიდა და IT სექტორშია დასაქმებული. მათგან მნიშვნელოვან ნაწილს ოპოზიციური შეხედულებები აქვს და მანამდეც მონაწილეობდა რუსეთში საპროტესტო აქციებში.

ოფიციალური მონაცემებით სომხეთში დაახლოებით 100 ათასი რუსი ცხოვრობს. გამოკითხულთა უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ რუსეთის მოქალაქეებმა და მის ფარგლებს გარეთ უნდა გააპროტესტონ თავიანთი ხელისუფლება. აქ გამოკითხულთა შორის პასუხისმგებლობის გრძნობა რუსეთის ფედერაციის პოლიტიკურ მომავალზე (30%-ზე მეტმა მიუთითა) უფრო ძლიერია, ვიდრე სხვა ქვეყნებში მიგრანტებს შორის, სადაც კვლევა ჩატარდა. მოხსენებაში აღნიშნულია, რომ ერევანი ამჟამად „შედარებით უფრო ხელსაყრელ პირობებს გვთავაზობს რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული პოლიტიკური ქმედებებისთვის“.

სომხეთში ახლახან დასახლებულ რუსებს „პოლიტიკური მობილიზაციის მრავალი წინაპირობა აქვთ“, მაგრამ მისი პერსპექტივები, სავარაუდოდ, ერევნის გეოპოლიტიკურ პოზიციონირებაზე იქნება დამოკიდებული.

საქართველო: რესპონდენტთა უმრავლესობას აქვს ნეგატიური დამოკიდებულება პრეზიდენტის, ჯარისა და უკრაინის ომის მიმართ

საქართველოში 74 ათასი რუსი ცხოვრობს, ისინი ასევე ძალიან პოლიტიზებულები არიან და ეჭვი არ ეპარებათ იმაზე, თუ ვინ არის პასუხისმგებელი რუსეთის უკრაინასთან ომზე: ორი მესამედი ადანაშაულებს რუსეთის ფედერაციას – მიუხედავად იმისა, ჩამოვიდნენ საქართველოში 2022 წლის თებერვლამდე თუ მის შემდეგ.

ანგარიშში აღნიშნულია, რომ გარემო ძალიან მნიშვნელოვანია იმისთვის, რომ მიგრანტებმა გადაწყვიტონ, დარჩნენ თუ არა პოლიტიკურად აქტიური. თუმცა, „სოციალური და პოლიტიკური კონტექსტი საქართველოში, სადაც რუსებს ეჭვის თვალით უყურებენ“, განსაკუთრებით ახალგაზრდები, ზღუდავს მათ შესაძლებლობებს პოლიტიკური მოქმედებისთვის. მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთიდან ბევრი მიგრანტი იზიარებს „საქართველოს საზოგადოებაში გაბატონებულ ანტირუსულ განწყობებს, ურთიერთგაუცხოება რაიმე ერთობლივ მოქმედებას ნაკლებად სავარაუდოს ხდის“.

ახლა, სოციოლოგები წერენ, რომ „ქვეყანაში არსებული ატმოსფერო, როგორც ჩანს, დემობილიზირებულ ეფექტს ახდენს“ რუს მიგრანტებზე – ზოგიერთი ადგილობრივი მოსახლეობა ასევე გაბრაზებულია, რომ ახალი მიგრანტები ინფლაციას აძლიერებენ. შესაძლებელია, რომ „მტრულობის ან დისკრიმინაციის გამოცდილებამ შეიძლება ასევე მოახდინოს საერთო ჯგუფური იდენტობის მობილიზება, მაგრამ ამ ტიპის პოლიტიზაციის შესახებ მცირე მტკიცებულება არსებობს ამ დროს“. უფრო სავარაუდოა, რომ „საქართველოში ახალი რუსი მიგრანტების პოლიტიზების დონე შემცირდება, რადგან ისინი ეძებენ აპოლიტიკურ ნიშას ან განიხილავენ გადაადგილებას“, პროგნოზირებს ZOiS.

;

თურქეთი: რუსი მიგრანტების ქვეყანა

2024 წლის დასაწყისში თურქეთში ბინადრობის ნებართვა ჰქონდა რუსეთის დაახლოებით 180 ათას მოქალაქეს.. ამ ქვეყანაში ახალ რუს მიგრანტებს შორის პოლიტიკური შეხედულებების მრავალფეროვნება გასაოცარია, მაგრამ არის გამოხატული პროკრემლის ტენდენცია, ამბობენ სოციოლოგები. ადგილობრივი რესპონდენტების მოსაზრებები, როდესაც უპასუხეს კითხვას, ვინ არის პასუხისმგებელი უკრაინაში ომის დაწყებაზე, გაიყო:

• დაახლოებით 40% – ძირითადად ყველაზე ახალგაზრდა (18-24 წლის) და ისინი, ვინც ჩამოვიდნენ 2022 წლის თებერვლის შემდეგ – რუსეთს ადანაშაულებენ.
• დაახლოებით 60%, ძირითადად 35 წლის და უფროსი ასაკის ადამიანები, ადანაშაულებენ აშშ-ს, უკრაინას და დასავლურ ინსტიტუტებს (ნატო, ევროკავშირი).

რესპონდენტთა მნიშვნელოვან ნაწილს აქვს საკმაოდ კეთილგანწყობილი დამოკიდებულება რუსეთის პრეზიდენტისა და არმიის მიმართ, ხოლო ნეგატიური დამოკიდებულება დასავლური ინსტიტუტების მიმართ.ZOiS-ის ექსპერტები წერენ:

„თურქეთში არსებული რეპრესიული პოლიტიკური კონტექსტი, რა თქმა უნდა, არ უწყობს ხელს პოლიტიკურ მობილიზაციას ან პოლიტიკური პასუხისმგებლობის გრძნობას ემიგრანტებს შორის რუსეთსა და უკრაინაში მომხდარ მოვლენებზე, როდესაც რუსეთის მოქალაქეები თურქეთში აცხადებენ, რომ ისინი არ გრძნობენ პასუხისმგებლობას პოლიტიკურ მომავალზე რუსეთის ფედერაციის (მეტი ნახევარი) მიაჩნია, რომ რუსებმა საზღვარგარეთ არ უნდა გააპროტესტონ ომი“.

ყაზახეთი: რუსი მიგრანტები ომს შორდებიან

ნიმუში ყაზახეთში, სადაც დაახლოებით 100 ათასი ახალი ემიგრანტია რუსეთის ფედერაციიდან, მოიცავს ადამიანებს ძირითადად დიდი პროვინციული ქალაქებიდან, საშუალოდ დაბალი განათლების მქონე და, როგორც წესი, მშენებლობასა და ვაჭრობაში მომუშავე. იქ ჩასული რუსების უმრავლესობა „თავისი პოლიტიკური შეხედულებებით არ განსხვავდება რუსული საზოგადოების დიდი ნაწილისგან“.

როგორც ანგარიშშია აღნიშნული, რესპონდენტთა შეხედულებები რუსეთის პრეზიდენტსა და არმიაზე საკმაოდ პოზიტიურია, მაშინ როცა ისინი უკრაინის პრეზიდენტს ან დასავლურ ინსტიტუტებს, როგორიცაა ნატო ან ევროკავშირი, უფრო ნეგატიურად ხედავენ. ომი უფრო მეტად აშშ-ს და უკრაინას ადანაშაულებენ, ვიდრე რუსეთს:

„ისინი სოციალიზებულნი არიან რუსეთის სახელმწიფო ნარატივში და სურთ რაც შეიძლება ნაკლები კავშირი ჰქონდეთ ომთან. აშკარა უმრავლესობა არ გრძნობს პასუხისმგებლობას რუსეთის პოლიტიკურ მომავალზე და დაახლოებით ორი მესამედი ვერ ხედავს საზღვარგარეთ მყოფი რუსების აუცილებლობას. პროტესტი“.

ყირგიზეთი აირჩიეს ყველაზე ახალგაზრდა მიგრანტებმა რუსეთის ფედერაციიდან

მხოლოდ 2022 წლის პირველ ცხრა თვეში ყირგიზეთში 170 ათასი რუსი დარეგისტრირდა. ZOiS-ის რესპონდენტთა პროფილი ძალიან მრავალფეროვანია, IT სექტორში დასაქმებული ადამიანების მაღალი წილი. ამ ქვეყანაში რესპონდენტები, საშუალოდ, ხუთ ქვეყნიდან ყველაზე ახალგაზრდას შორის იყვნენ. გერმანელი სოციოლოგები ამბობენ:

„ისინი საკმაოდ პოლიტიზებულები არიან, უმეტესობა აფიქსირებს საკუთარ გამოცდილებას საპროტესტო გამოსვლებთან დაკავშირებით სახლში და აცხადებს, რომ ადევნებდა თვალს უკრაინის წინააღმდეგ ომის მოვლენებს, ყოველ შემთხვევაში, თავდაპირველად“.

სოციოლოგები ნაკლებად სავარაუდოა, რომ მიგრანტების პოლიტიკური ინტერესი „იპოვოს გამოსავალი მედია სივრცეში, სადაც ყირგიზეთის მედია პროპაგანდის ძლიერ გავლენას ახდენს და რუსული მედია სარგებლობს რეპუტაციით დასავლურ მედიასთან შედარებით“. კითხვაზე, თუ ვის ადანაშაულებენ ომში, ყირგიზეთში გამოკითხულთა დაახლოებით 50%-მა დაასახელა რუსეთი, დაახლოებით 20%-მა – აშშ, თითქმის 15%-მა – უკრაინა და 15%-მა არ უპასუხა კითხვას (“შესაძლოა შიშის ან გაურკვევლობის გამო” ) .

მოხსენების ავტორების თქმით, „როგორც ძველი, ისე ახალი რუსი მიგრანტები რჩებიან პროპაგანდის მთავარ სამიზნეებად და ბევრი მათგანი რჩება რუსულ მედიაგარემოში ჩაძირული“.

Source link