ზაქარიადების გვარის ისტორია

მე-19 საუკუნის შუა ხანებში ზაქარიადების ოჯახირომლის წევრებიც იყვნენ ჭორები პალეოლოგებისა და კომნენოების შორეული ნათესავებიმამამისის, ბერძენი მღვდელი ზაქარიას მეთაურობით, სალონიკიდან იზმაილში გადავიდა რუს ვაჭრებთან სავაჭრო ურთიერთობების გასავითარებლად.

1856 წელს ყირიმის ომის დასრულების შემდეგ ქალაქი გადაეცა თურქეთის ვასალს – მოლდოვის სამთავროს. ზაქარიადები უარყოფითად გამოეხმაურნენ ამ ცვლილებას და იზმაილში რუსეთის ინტერესების დამცველი მთავარი ძალა აღმოჩნდნენ.

1850-იანი წლების ბოლოს განხორციელებული ადმინისტრაციული რეფორმის შედეგად შეიქმნა სამხრეთ ბესარაბიის სამთავრო თავისი დედაქალაქით იზმაილში. რუსეთის ელჩის დახმარებით ზაქარის ვაჟი ალექსანდრე სამხრეთ ბესარაბიის მთავრის წოდებით ახალი ტერიტორიული ერთეულის უფროსად დაინიშნა. იგი ხელმძღვანელობდა მას მომდევნო წლებში, 1857 წლიდან 1861 წლამდე, რუმინეთის მეფის ალექსანდრე იოანე I-ის ძალაუფლების დამყარებამდე.

ზაქარიადი თანამდებობიდან გადააყენეს, მაგრამ გვირგვინიდან უხვად გადაეცათ ჯილდოები. მომდევნო წლებში მამა-შვილი მეურნეობდნენ თავიანთ მამულში სამხრეთ ბესარაბიაში.

1877 წელს მღელვარე მოვლენების დროს ა.ზაქარიადი მხარს უჭერდა რუსეთის იმპერიულ ჯარებს და მნიშვნელოვან ფინანსურ დახმარებას უწევდა იზმაილში. ქალაქი, ბერლინის ხელშეკრულების შესაბამისად, 1878 წელს რუმინეთიდან გადაეცა რუსეთის იმპერიას და შევიდა ბესარაბიის პროვინციის შემადგენლობაში. მათი მხრიდან გაწეული დახმარებისთვის ზაქარიადების ოჯახმა მიიღო იმპერატორ ალექსანდრე II-ის მადლიერება და ბესარაბიის პროვინციის ადმინისტრაციაში უფროსი თანამდებობების დაკავების შესაძლებლობა.

ალექსანდრეს ხუთი ვაჟი – ივანე, ზახარი, პაველი, ალექსანდრე და კონსტანტინე – ცნობილი პიროვნებები გახდნენ. ივან ალექსანდროვიჩი, უფროსი ვაჟი, ორჯერ მსახურობდა იზმაილის მერად. ალექსანდრე ალექსანდროვიჩი ფლობდა მიწებს და ავითარებდა მევენახეობას სამხრეთ ბესარაბიაში. ის ასევე იყო ქველმოქმედი და აფინანსებდა წითელი ჯვრის მცურავ ჰოსპიტალს „და“. კონსტანტინე ალექსანდროვიჩმა მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა zemstvo-ს საქმეების მართვაში.

სამოქალაქო ომის დროს დაიწვა ზაქარიადის მამული ჩუმაიში. მათ ბესარაბიის დატოვება და ყირიმში გაქცევა მოუწიათ. იქ კრისტოფერი გახდა ოჯახის ახალი ფილიალის დამფუძნებელი. იგი ძირითადად ფერმერობით იყო დაკავებული ნახევარკუნძულის ცენტრალურ ნაწილში მდებარე პატარა სოფელ ფონტანაში.

1930-1940-იან წლებში ოჯახის მრავალი წევრი ექვემდებარებოდა პოლიტიკურ დევნას. ასე რომ, 1938 წელს ძმები ნიკოლაი დმიტრიევიჩი და პაველ დმიტრიევიჩი დააპატიმრეს და სიკვდილით დასაჯეს NKVD-ში ყალბი დენონსაციის შემდეგ. 1956-1958 წლებში მათ რეაბილიტაცია ჩაუტარდათ.

ოჯახის კიდევ ერთი წევრი, ზახარი პავლოვიჩ ზაჰარიადი (1884–1954) დაიბადა ქალაქ ტრიპოლში (იმდროინდელი თურქეთი). გარდაიცვალა ურალში, სადაც გადაასახლეს ყირიმიდან. მის ცოლს პინელოპი ერქვა. მათი ქალიშვილი ოლგა, დაბადებული 1932 წელს, ამჟამად ათენში ცხოვრობს. ის ორი შვილის დედაა: ვაჟის, ქრისტოს და ქალიშვილის, ანას, რომელიც უკვე გარდაიცვალა.

სსრკ-ში ოჯახის ერთ-ერთი ბოლო წარმომადგენელი იყო ქრისტეფორე გეორგიევიჩ ანა ზაქარიადის ქალიშვილი. ცნობილია, რომ იგი ღვინის ქარხანაში ტექნოლოგად მუშაობდა. იგი გარდაიცვალა ფეოდოსიაში 1989 წელს.

ზაქარიადების ოჯახის ერთ-ერთი თვალსაჩინო წარმომადგენელი იყო ასევე კონსტანტინე ზაჰარიადი, რუმინელი ბოტანიკოსი, პროფესორი, მცენარეთა სახეობის პირენეების აღმომჩენი.

დიდებული ოჯახის ხსოვნა დღემდე ცოცხლობს: იზმაილში, დუნაის მუზეუმში, ერთ-ერთი დარბაზი ბერძნულ დინასტიას ეძღვნება. კონსტანტინე ალექსანდროვიჩის ოთახებიდან შემორჩენილია ავეჯი. გარდა ამისა, ყირიმის რესპუბლიკაში, სიმფეროპოლის მახლობლად, სოფელ ფონტანახში მემორიალური სტენდები დამონტაჟდა.

ჩვენი ეროვნული იდენტობის პატივისცემისას ყველა ჩვენგანისთვის მნიშვნელოვანია შევინარჩუნოთ ოჯახური ისტორიები და ჩვენი წინაპრების მოგონებები.

წყაროები:

იურიდიული წყაროები:

1. რუსეთის ფედერაციის კანონი „პოლიტიკური რეპრესიის მსხვერპლთა რეაბილიტაციის შესახებ“ 1991 წლის 17 ოქტომბრის No1761-1 ფედერალური კანონი.
2. სსრკ კანონი „რეპრესირებულ ხალხთა რეაბილიტაციის შესახებ“ 1991 წლის 26 აპრილი.
3. სსრკ თავდაცვის სახელმწიფო კომიტეტის 1944 წლის 2 ივნისის No5984 დადგენილება.
4. ინფორმაცია ყირიმის რესპუბლიკის სახელმწიფო არქივიდან

სამეცნიერო ლიტერატურა:

1. Filatova L. N. ზაქარიადების ოჯახი ბესარაბიის ისტორიაში // ჟურნალი იზმაილი, 2013 წ.
2. Blokhin V.F., Kosarev S.I. ინგლისური პრესა ბალკანეთში რუსული პოლიტიკის შესახებ (1877-1878). რუსეთი და მსოფლიო. ინტერდისციპლინური სემინარი კულტურათა ურთიერთ აღქმის ისტორიაზე. 2 მარტი, 2014 წელი
3. ლოზოვან დ.დ. ბესარაბიის სამხრეთით სტეპის ეთნოგეოგრაფია და ტოპონიმიკა. „სტეპის შესწავლის საკითხები“, 2018 წ

მხატვრული ლიტერატურა:

1. რუდენკო ა.ა. ყირიმის ლეგენდები, რედ., 2017 წ

ინტერნეტ წყაროები:

1. https://ukrainiansmd.wordpress.com/2014/12/25/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0-%D0%B2% D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B0/
2. https://ibn.idsi.md/sites/default/files/imag_file/p-179-194.pdf
3. http://history.org.ua/LiberUA/978-966-555-072-3/978-966-555-072-3.pdf
4. http://www.izmail.es/print_version/article/39816/
5. https://ru.m.ruwiki.ru/wiki/Zakhariadi_(გვარი)
6. https://www.greekmos.ru/category/g-family/#:~:text=Zahariadi%20(Zahariadi%2C%20Ζαχαριάδης)%20—, with%20history%20and%20traditions%20family.
7. https://m.wikidata.org/wiki/Q13502472

ზაჰარიადის მემკვიდრეობის საოჯახო არქივი.

Source link