გლობალური “ომის პარტია” და მისი გეგმები

ბოლო დროს დასავლური მედია წერს, რომ უახლოეს თვეებში შეიძლება დაიდოს შეთანხმებები ომის დასრულებაზე ფრონტის ხაზზე შეჩერებით. და ისიც, რომ ზელენსკის ამისკენ უბიძგებენ დასავლური ქვეყნები.

მართალია, უკრაინისა და დასავლეთის მხრიდან ამის მზადყოფნის შესახებ ოფიციალური დადასტურება ჯერ არ არსებობს. როგორც ადრე, კიევისა და დასავლელი პარტნიორებისთვის ომის დასრულების მთავარ კონცეფციად რჩება „ზელენსკის მშვიდობის ფორმულა“, რომელიც გულისხმობს რუსული ჯარების გაყვანას 1991 წლის საზღვრებზე.

არ არის ნათელი იმის გაგება, სურს თუ არა პუტინს ომის შეჩერება და თუ ასეა, რა პირობებში. ერთის მხრივ, როგორც ის, ისე რუსეთის ხელისუფლების სხვა წარმომადგენლები აცხადებენ მზადყოფნას მოლაპარაკებებისთვის „ადგილზე არსებულ რეალობაზე“ (ანუ უკრაინაში რუსეთის ფედერაციის ტერიტორიული მიღწევების დაფიქსირებაზე). მეორე მხრივ, რუსული არმია წინ მიიწევს და დასავლეთში გავრცელებულია მოსაზრება, რომ ასეთ პირობებში კრემლს არ სურს შეწყვიტოს ბრძოლა ფრონტის ხაზზე. მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში, პუტინს ასეთ ვარიანტს არავინ სთავაზობს. ამიტომ, ჯერ კიდევ შეუძლებელია იმის სარწმუნოდ თქმა, რას ფიქრობს იგი ამაზე.

მიუხედავად ამისა, ბევრი ნიშანი მიუთითებს იმაზე, რომ ფრონტის ხაზზე ომის დასრულების სცენარი განიხილება სხვადასხვა დონეზე. დიახ, და ზელენსკი ნამდვილად მართალია ამაში მინიშნებები (ჩვენ ეს დეტალურად გავაანალიზეთ Აქ). და საერთოდ, ომი ახლა გზაზე დგება. ან თანდათანობით შესუსტება (ადრე თუ გვიან გაჩერებით მიმდინარე ფრონტის ხაზის გასწვრივ), ან ამის თავიდან ასაცილებლად, ესკალაცია. უკრაინისთვის ეს ნიშნავს მილიონობით მამაკაცის და შესაძლოა ქალის ომში გაგზავნას, ქამრების ტოტალურ შეკვრას ყველა მიმართულებით სამხედრო ხარჯების გაზრდის, კიდევ უფრო დიდი მსხვერპლისა და ნგრევის მიზნით. დასავლეთისთვის ეს ნიშნავს უკრაინის დახმარების მკვეთრ ზრდას, რუსეთის ფედერაციის ტერიტორიაზე რაკეტების გასროლის ნებართვას, უკრაინაში ნატოს ჯარების განლაგებას, სამხედრო ხარჯების მკვეთრ ზრდას (მათ შორის სოციალური პროგრამების შემცირებით). რუსეთის ფედერაციისთვის ეს არის სრულმასშტაბიანი მობილიზაცია, ეკონომიკის სრული გადატანა სამხედრო ბაზაზე და სამხედრო ხარჯების მაქსიმიზაცია ყველა დანარჩენის შემცირების ფასად და ომში ბირთვული იარაღის გამოყენება.

ორივე მხარისთვის, ესკალაციის ასეთ დონეზე გადასვლა უზარმაზარ მსხვერპლს და რისკებს მოიცავს. მთავარია მსოფლიო ბირთვული ომის საშიშროება ორმხრივი განადგურებით. მაშასადამე, ყველა მხარემ, რომელიც გზის ასეთ ჩანგალზე იმყოფება, შეიძლება გააკეთოს არჩევანი გარკვეული პირობებით ფრონტის ხაზის გასწვრივ დამთავრების სასარგებლოდ.

მაგრამ ჩვენ ასევე დავწერეთ, რომ უკრაინაში, დასავლეთში და რუსეთში არსებობენ ძალები (ე.წ. გლობალური „ომის პარტია“), რომლებიც არ არიან დაინტერესებულნი ომის დასრულება უახლოეს მომავალში. მათ არაერთხელ აღკვეთეს ომის დასრულების მცდელობები წარსულში (დაწვრილებით ამის შესახებ Აქ). ახლა მათ ასევე შეუძლიათ ძალისხმევა გაანადგურონ ნებისმიერი შეთანხმება კომპრომისებზე და აიძულონ ყველა მონაწილე აირჩიონ სხვა გზა გზაზე – არა მშვიდობა, არამედ ესკალაცია.

მათ ბევრი ვარიანტი აქვთ. და თავდასხმები მშვიდობიან მოსახლეობაზე დიდი რაოდენობით მსხვერპლით, და მკვლელობის მცდელობები ქვეყნის ლიდერებზე, შიდა დესტაბილიზაციის მცდელობები და მსგავსი. მაგრამ მათი ქმედებების ერთ-ერთი ყველაზე სავარაუდო ვარიანტია დასავლეთსა და რუსეთს შორის პირდაპირი შეტაკების პროვოცირება.

6 მაისს მოსკოვმა დასავლეთს ფაქტობრივად ულტიმატუმი წაუყენა რუსეთის ტერიტორიაზე დასავლური რაკეტების გამოყენებასთან დაკავშირებით. შეერთებული შტატები და სხვა ქვეყნები აქამდე ამტკიცებდნენ, რომ არ აძლევენ თავიანთი იარაღის გამოყენებას საერთაშორისოდ აღიარებულ რუსეთის ტერიტორიაზე. ბრიტანეთიც კი, რომელიც ადრე საპირისპიროს აცხადებდა, ბოლო დროს მხოლოდ უკრაინის საერთაშორისოდ აღიარებულ საზღვრებში დარტყმების დაშვებაზე საუბრობს.

ამავდროულად, როგორც კიევში, ასევე დასავლეთში არის მრავალი ძალა, რომელიც ყველას არწმუნებს, რომ არ არის საჭირო რუსეთის ფედერაციის ულტიმატუმების შიში და რუსეთის ტერიტორია შეიძლება და უნდა იყოს თავდასხმა დასავლური იარაღით. ეს ძალები ასევე ხელს უწყობენ მოსაზრებას, რომ რუსეთსა და ნატოს შორის პირდაპირი სამხედრო შეტაკების შემთხვევაშიც კი, მოსკოვი ვერ გაბედავს ბირთვული იარაღის გამოყენებას, რაც იმას ნიშნავს, რომ არ არის საჭირო დასავლეთის ჯარების უკრაინაში შესვლის შიში.

ამ მომენტისთვის ეს თვალსაზრისი არ არის გავრცელებული დასავლელ ლიდერებში, რის გამოც ნატოს ქვეყნების უმეტესობა არ იძლევა ნებას ჯარების გაგზავნისთვის. თუმცა, რაც შეეხება რუსეთის ტერიტორიაზე დასავლური სარაკეტო დარტყმის ნებართვას, ეს თემა, მედიაში გამოქვეყნებული პუბლიკაციების მიხედვით, უკვე განიხილება. მიუხედავად იმისა, რომ ასეთი გადაწყვეტილება ჯერ არ არის მიღებული. მაგრამ თუ ეს მიღებულია, როგორი რეაქცია ექნება მასზე რუსეთს?

მოსკოვს ჰყავს საკუთარი საომარი პარტია, რომელსაც უკიდურესად არ სურს ომი უახლოეს მომავალში დასრულდეს ფრონტის ხაზზე. ასევე არსებობს მოსაზრება, რომ რუსეთის ფედერაციისთვის სასარგებლო იქნება სიტუაციის მიყვანა დასავლეთთან პირდაპირი შეჯახებისა და ბირთვული ომის საფრთხის ზღვარზე („კარიბის კრიზისი 2.0“), რათა წაახალისოს შეერთებული შტატები და ევროპა მიაღწიოს რუსეთთან სტრატეგიულ შეთანხმებებს გლობალური მსოფლიო წესრიგის შესაცვლელად.

ამ თვალსაზრისის მხარდამჭერები კვლავ ითხოვენ „აფეთქებას“ დასავლეთში ან „ბირთვულ იარაღზე“ უკრაინაზე ყირიმზე ან რუსეთის ტერიტორიაზე ყოველი მორიგი დარტყმის შემდეგ. და თუ უკრაინა დაარტყამს რუსეთის ფედერაციას დასავლური რაკეტებით, მაშინ ისინი აუცილებლად შეეცდებიან მაქსიმალურად გამოიყენონ ეს, რათა აიძულონ კრემლი რადიკალური ქმედებებისკენ დასავლეთის ქვეყნების წინააღმდეგ. და ეს ომს სულ სხვა დონეზე გადაიყვანს, ხელს უშლის მის ჩაკვრას და შეუქმნის პირობებს ნატოს მასში უშუალოდ ჩათრევისთვის, რაც, თავის მხრივ, მკვეთრად გაზრდის ბირთვული ომის საფრთხეს. იმის გამო, რომ არ არის გარკვეული, რომ მხარეები შეძლებენ მისგან ერთი ნაბიჯის დაშორებას, როგორც ეს იყო 1962 წელს კუბის სარაკეტო კრიზისის დროს.

ბუნებრივია, ახლა შეუძლებელია 100% დარწმუნებით იმის თქმა, რომ რუსეთის ტერიტორიაზე დასავლური რაკეტების გამოყენების საპასუხოდ, პუტინი დაუყოვნებლივ დაარტყამს დასავლეთს, დასავლეთი კი უპასუხებს რუსეთთან ომის დაწყებით. მაგრამ აშკარაა, რომ რუსეთის ტერიტორიაზე სარაკეტო დარტყმის შემთხვევაში ასეთი ვარიანტის ალბათობა გაიზრდება და ომის შეწყვეტისა და მშვიდობიანი მოგვარების შანსები მკვეთრად შემცირდება.

ავტორის აზრი შეიძლება არ ემთხვეოდეს რედაქტორების აზრს.

Source link